Ur spont bras

Ma lakae Fañch e dreid en iliz a-wechoù, n’ouzon ket hag-eñ e krede kalz en Aotrou Doue. Un dra a ouzon mat : an diaouloù, ar spesoù, al lutuned, ar c’horriged hag an hoperien-noz  ne oant evitañ nemet kaozioù gwrac’hidi. Dispont e oa ha dinec’h rak e skeud ha, war e gonte, n’en devoa bet anaon nemet ur wech en e vuhez. Ha setu penaos e oa c’hoarvezet kement-se gantañ.

Aet e oa d’ober ur gwel d’ur c’henderv dezhañ a oa o terc’hel tiegezh en tu all da Vrasparz. E zilhad sul a oa gantañ: tok nevez boulzennet, chupenn zu giz Pleiben hag un turbant glas en-dro  d’e zargreiz. A-raok en em gavout e ti e genderv e ranke treuziñ ur c’hoad bras ha digavandenn ha, p’en em gavas er c’hreiz anezhañ, dindan ar gwez bras, e oa deuet an noz teñval pell a oa. Yen ha sioul e oa an amzer ha ne gleve trouz ebet nemet hini e dreid e-unan o kerzhout war ar gwiskad delioù sec’h a c’holoe ar wenodenn.

lakae Fañch e dreid en iliz a-wechoù, n’ouzon ket hag-eñ e krede kalz en Aotrou Doue. Un dra a ouzon mat : an diaouled, ar spesoù, al lutined, ar c’horriganed hag ar hoperien-noz ne oant evitañ nemet kaozioù gwrac’hed. Dispont e oa ha n’en-doa bet aon nemet ur wech en e vuhez. Ha setu penaos e oa c’hoarvezet kement-se gantañ. Aet e oa d’ober ur weladenn d’ur c’henderv dezhañ a oa o terc’hel tiegezh en tu all da Vrasparzh. E zilhad sul a oa gantañ : un tog nevez voulouzennet, ur chupenn zu giz Pleiben hag un turbant glas en-dro d’e zargreiz. A-raok en em gavout e ti e genderv e ranke treuziñ ur c’hoad bras ha, p’en em gavas er c‘hreiz anezhañ, dindan ar gwez bras, e oa deuet an noz teñval pell a oa. Yen a sioul e oa an amzer ha ne gleve trouz ebet nemet hini e dreid e-unan o kerzhet war ar gwisk delioù sec’h a c’holoe ar wenodenn. A-benn ur pennad e seblantas dezhañ klevet unan-bennak o tont war e lerc’h. Ur harp a reas hag e tistroas da sellet a-dreñv e gein ; met ne welas den hag e kendalc’has gant e hent.

A-vec’h e oe kroget a-nevez da vale, ma klevas adarre ar memes trouz ha ma chomas en arvar o klask gouzout piv pe betra a oa o tont d’e heul. Setu eñ neuze o chom a-sav ur wech all da rein un taol lagad dreist e skoaz, met ne oa seurt war ar wenodenn.

Ur tammig nec’h a grogas ennañ hag e tifretas da gerzhet a-gammedoù bras. Kerkent ec’h adkrogas an trouz, evel ma vije bet un den pe ul loen war e seulioù. Ha Fañch da redek strafuilhet a-greiz holl, e-keit ha ma kreske tizh an hini a seblante o tispenn e roudoù. Dre ma c’haloupe, e tene soñj dezhañ eus ar c’haozioù eñ doa klevet e korn an oaled, pa oa bihan, hag e kredas emede o vont da vezañ sammet gant an droug spered pe ur spes bennak deuet eus ar bed all. Ha, re-bar ul loen pennfollet, e sailhas dirazañ, heb ober van ouzh ar bodoù keuneud a stoke ouzh e fas.

Gant ar bec’h a rae e redadeg hag gant ar c’horfad aon a oa ennañ  e tivere ar c’hwezenn diouzh e dal. Evel ur c’hi difelc’het e troc’has lev e-pad pell, o kinnig mougañ a–wechoù gant e alan  o vankout dezhañ.

Diflukañ a reas pa erruas er porzh, dirak ti e genderv. Ur bleukad a roas d’an nor hag e lammas en ti, dirak an dud sabatuet ouzh e welet ken spontet. Hogen neuze e oa darbet dezhañ strobañ gant ar penn eus e durbant o ruzañ war an douar etre e zivesker…

Ha kerkent e komprenas e oa bet an turbant-se, o tont a-stlej d’e heul war zelioù sec’h ar c’hoad, kiriek d’e gorfad spont, ha diwar neuze n’en doe kredenn ebet ken el lutined !.   

Ma lakae Fañch e dreid en iliz a-wechoù, n’ouzon ket hag-eñ e krede kalz en Aotrou Doue. Un dra a ouzon mat : an diaouloù, ar spesoù, al lutuned, ar c’horriged hag an hoperien-noz  ne oant evitañ nemet kaozioù gwrac’hidi. Dispont e oa ha, war e gonte, n’en devoa bet anaon nemet ur wech en e vuhez. Ha setu penaos e oa c’hoarvezet kement-se gantañ.

Aet e oa d’ober ur gwel d’ur c’henderv dezhañ a oa o terc’hel tiegezh en tu all da Vrasparz. E zilhad sul a oa gantañ: tok nevez boulzennet, chupenn zu giz Pleiben hag un turbant glas en-dro  d’e zargreiz. A-raok en em gavout e ti e genderv e ranke treuziñ ur c’hoad bras ha, p’en em gavas er c’hreiz anezhañ, dindan ar gwez bras, e oa deuet an noz teñval pell a oa. Yen ha sioul e oa an amzer ha ne gleve trouz ebet nemet hini e dreid e-unan o kerzhout war ar gwiskad delioù sec’h a c’holoe ar wenodenn. A-benn ur pennad e seblantas dezhañ klevet unan-bennak o tont war e lerc’h. Ur harp a reas hag e tistroas da sellet a-dreñv e gein ; met ne welas den hag e kendalc’has gant e hent.

A-vec’h e oe kroget a-nevez da vale, ma klevas adarre ar memes trouz ha ma chomas en arvar o klask gouzout piv pe betra a oa o tont d’e heul. Setu eñ neuze o chom a-sav ur wech all da rein un taol lagad dreist e skoaz, met ne oa seurt war ar wenodenn.

Ur tammig nec’h a grogas ennañ hag e tifretas da gerzhet a-gammedoù bras. Kerkent ec’h adkrogas an trouz, evel ma vije bet un den pe ul loen war e seulioù. Ha Fañch da redek strafuilhet a-greiz holl, e-keit ha ma kreske tizh an hini a seblante o tispenn e roudoù. Dre ma c’haloupe, e teue soñj dezhañ eus ar c’haozioù eñ doa klevet e korn an oaled, pa oa bihan, hag e kredas emede o vont da vezañ sammet gant an droug spered pe ur spes bennak deuet eus ar bed all. Ha, re-bar ul loen pennfollet, e sailhas dirazañ, heb ober van ouzh ar bodoù keuneud a stoke ouzh e fas.

Gant ar bec’h a rae e redadeg hag gant ar c’horfad aon a oa ennañ  e tivere ar c’hwezenn diouzh e dal. Evel ur c’hi difelc’het e troc’has lev e-pad pell, o kinnig mougañ a–wechoù gant e alan  o vankout dezhañ.

Diflukañ a reas pa erruas er porzh, dirak ti e genderv. Ur bleukad a roas d’an nor hag e lammas en ti, dirak an dud sabatuet ouzh e welet ken spontet. Hogen neuze e oa darbet dezhañ strobañ gant ar penn eus e durbant o ruzañ war an douar etre e zivesker…

Ha kerkent e komprenas e oa bet an turbant-se, o tont a-stlej d’e heul war zelioù sec’h ar c’hoad, kiriek d’e gorfad spont, ha diwar neuze n’en doe kredenn ebet ken el lutined !.

    Extrait de « E skeud Tour Bras Sant Jermen »

Yeun ar Gow ( né à Pleyben en 1897 mort à Gouezec en 1966) https://fr.wikipedia.org/wiki/Yeun_ar_Gow

Une grande frayeur ! 

Si Fañch mettait parfois les pieds à l’église, je ne sais pas s’il croyait en Dieu. Une chose est sûre : Les diables, les fantômes, les lutins, les korrigans, les revenants n’étaient pour lui que des racontars de sorcières. Il était intrépide et n’avait eu peur qu’une fois dans sa vie. Et voici comment cela lui fut arrivé.

Il était allé rendre visite à un cousin qui tenait une ferme de l’autre côté de Brasparts. Il avait revêtu ses habits du dimanche, un chapeau neuf garni d’un ruban de velours, une veste noire à la mode de Pleyben et un turban bleu autour de la taille. Avant d’arriver chez son cousin, il devait traverser un grand bois et, quand il se trouva en son milieu, sous les grands arbres, la nuit noire était tombée depuis longtemps. Il faisait froid et le temps était calme, il n’entendait aucun bruit si ce n’est celui de ses pieds foulant la couche de feuilles sèches qui recouvrait le chemin.

Au bout d’un moment il lui sembla entendre quelqu’un le suivre. Il s’arrêta et se retourna pour regarder en arrière mais il ne vit rien et poursuivit son chemin. Il avait  à peine repris sa marche, qu’il entendit à nouveau le même bruit et là il se sentit en danger, cherchant à savoir qui était celui ou quelle était la chose en train de le suivre. Il s’arrêta alors une nouvelle fois pour jeter un coup d’œil par-dessus son épaule, mais il n’y avait rien sur le sentier.

Il se donna un peu de courage et se décida à marcher à grandes enjambées. Aussitôt le bruit reprit ; c’était comme s’il y avait une personne ou un animal sur ses talons. Et voilà Fañch qui se met à courir au comble de l’inquiétude, à mesure qu’augmentait la vitesse de celui qui semblait effacer ses propres traces. Pendant qu’il courait, il lui venait en mémoire les conversations qu’il avait entendues au coin du feu, lorsqu’il était petit et il pensa qu’il était emporté par le mauvais esprit ou  par un fantôme venu de l’au-delà. Et, tel un animal affolé, il bondit en avant sans prendre attention aux branchages qui lui fouettaient le visage.

La peine qu’il avait à courir et la peur qui l’envahissait lui donnaient des sueurs qui coulaient sur son front. Comme un chien dératé, il parcourut une lieue en peu de temps, perdant parfois sa respiration à s’étouffer.

D’un bond il arriva dans la cour devant la maison de son cousin. Il donna une bourrade à la porte et surgit dans la maison, devant les gens stupéfaits de le voir si effrayé. Mais c’est alors qu’il se sentit gêné par l’extrémité de son turban qui traînait entre ses jambes sur le sol…

Et aussitôt il comprit que c’était ce turban, en traînant derrière lui sur les feuilles sèches du bois qui était la cause de son accès de frayeur, et à partir de cet instant, il ne crût jamais plus aux lutins !